Bài 2. Bài tập Ankan

I. BÀI TẬP TỰ LUẬN
Câu 1. Hãy viết công thức phân tử của ankan chứa
a) 12 nguyên tử C. 
b) 16 nguyên tử H.
c) 18 nguyên tử H.
d) 32 nguyên tử C.

Câu 2. Hãy viết công thức cấu tạo thu gọn của các chất sau
a) isopentan.                            b) neopentan.
c) heptan.                                d) 2,3-dimetylbutan.
e) 3-etyl-2-metylheptan.             g) 2,3,3 trimetylhexan.

Câu 3.
a. Hãy viết công thức cấu tạo thu gọn và đọc tên theo IUPAC các an kan có công thức phân tử C₄H₁₀, C₅H₁₂  và C₆H₁₄
b. Trong các chất trên, chất nào tham gia phản ứng thế với Cl₂ theo tỉ lệ mol 1: 1 sẽ tạo ra một dẫn xuất monoclo duy nhất.

Câu 4. Hai công thức cấu tạo sau đây biểu diễn hai chất khác nhau hay chỉ là một chất, giải thích.

Câu 5. Vì sao ta thường dùng xăng dầu để rửa tay dính dầu mỡ hay rửa các chi tiết máy?

Câu 6. Đốt cháy hoàn toàn một mẫu hydrocacbon ta thấy thể tích hơi nước sinh ra gấp 1,2 lần thể tích khí CO₂ (đo ở cùng điều kiện). Biết rằng hydrocacbon đó chỉ tạo thành một monocloro duy nhất. Hãy xác định công thức cấu tạo của nó.

Câu 7*. Đốt cháy hoàn toàn m gam xăng ta thu được 0,8 mol CO₂ và 1,2 mol H₂O. Hãy tính nhanh khối lượng m và thể tích không khí (đktc)đã lấy dư 50% để đốt cháy hoàn tòan m gam xăng trên, biết trong không khí chứa 20% O₂ theo thể tích.

Câu 8*.Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm hai hydrocacbon đồng đẳng liên tiếp ta thu được 0,81 gam H₂O và 0,784 lít khí CO₂ (đktc). Hãy trả lời nhanh các câu hỏi sau:
    a) Xác định công thức phân tử của hai hydrocacbon.
    b) Tính thành phần % theo thể tích và theo khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp.

Câu 9. Trắc nghiệm đúng sai (true and false): Hãy chọn câu phát biểu đúng (Đ) hay sai (S) của các câu hỏi sau:
a. Heptan không tan trong dung dịch axit sulfuric loãng. Đ/S
b. Heptan tan tốt trong benzen.   Đ/S
c. Ta nên dùng vòi phun nước vào đám cháy xăng dầu. Đ/S
d. Octan tan được trong dung dịch NaOH đặc.  Đ/S
e. Đốt cháy một hydrocacbon X mà số mol H₂O sinh ra gấp đôi số mol CO₂ thì X là CH₄.  

II. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

Câu 1. Tìm câu phát biểu không đúng?
A. Ankan mạch phân nhánh ắt phải có nguyên tử hydro bậc III hay bậc IV.
B. Ankan mạch không phân nhánh chỉ chứa các nguyên tử cacbon bậc I và bậc II.
C. Ankan là một trong ba thành phần chính của dầu thô.
D. Trong các loại thuốc xức ngoài da không thể có parafin.

Câu 2. Hydrocacbon X có công thức cấu tạo:
                   H₅C₂    CH₃
               H₃C- CH-C-CH₂ -CH₂– CH-CH₂– CH₂-CH₃
                               CH₃              C₂H₅
Theo IUPAC tên của X là
A. 7-etyl-3,4,4- trimetyldecan.
B. 2,6 –dietyl-3,3 dimetylnonan.
C. 4, 8-dietyl-7,7-dimetylnonan.
D. 3-propyl- 6, 6,7- trimetylnonan.

Câu 3. Cracking hoàn toàn V lít ankan khí ta thu được V’ hỗn hợp khí, quan hệ giữa V và V’ là
A.  V = V’.            B. V > V’.         C. V’ = 2V.        D. V’ > V.

Câu 4. Dãy các ankan nào sau đây có thể tạo ra một dẫn xuất mono cloroankan duy nhất:
A. metan, etan, propan.
B. metan, etan, neopentan.
C. neopentan, propan, isobutan.
D. isobutan, neopentan, isopentan.

Câu 5. Dãy các chất nào sau đây có thể bị phân cắt đồng li:
A. CH₄, Cl₂, Br₂, F₂.                                B. Cl₂, CH₃-CH₃, Br₂.
C. CH₃-CH₂-CH₃, F₂, Cl₂, CH₄.                 D.Br₂, CH₃-C₃H₇, HCl.

Câu 6. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp khí X gồm hai hydrocacbon đồng đẳng liên tiếp, ta thu được 5,6 lít khí CO₂ (đktc) và 6,3 gam H₂O. Thành phần % theo thể tích của hỗn hợp X là
A. 50%C₂H₆ và 50%C₃H₈.                                   B. 40%C₃H₈ và 60%C₄H₁₀.
C. 50%C₂H₄ và 50%C₃H₆.                                    D. 40%C₂H₆ và 60%C₃H₈.
Đốt cháy hoàn toàn m gam xăng ta thu được 1,792 lít khí CO₂ (đktc) và 1,62 gam H₂O. Hãy trả lời hai câu hỏi 7 và 8 sau:

Câu 7. Thể tích không khí (đktc có chứa 20% O₂ theo số mol) đã lấy dư 20% để đốt cháy hết m gam xăng bằng
A.2,24 lít.                        B.5,12 lít.                      C.16,8lít.                        D. 1,792 lít.

Câu 8. Khối lượng m bằng
A.1,24 gam.                    B.1,14 gam.                C. 2,4 gam.                    D. 1,5 gam.

Câu 9. Đốt cháy hoàn toàn 2 gam hỗn hợp 2 hydrocacbon X, Y rồi cho sản phẩm cháy gồm CO₂ và H₂O qua bình KOH đặc dư thấy khối lượng bình tăng lên 4,08 gam. Thể tích khí O₂(đktc) đã tham gia phản ứng cháy là
A.1,456 lít.          B. 2,56 lít.         C, 1,68 lít.       D.0,672 lít.

Câu 10. Đốt cháy hoàn toàn  3,2 gam hydrocacbon X cho sản phẩm cháy đi qua bình đựng H₂SO₄ đặc dư thấy khối lượng bình tăng 7,2 gam, CTPT của X là
A.C₂H₆.             B. C₃H₈.             C.C₂H₂.             D.CH₄.

Câu 11. Hỗn hợp khí X gồm C₂H₆ và C₄H₁₀ có thể tích bằng nhau. 4,48 lít khí O₂ (đktc) có thể đốt cháy hoàn toàn bao nhiêu lít hỗn hợp khí X (đktc).
A. 2,24 lít.           B. 0,896 lít.       C. 0,448 lít.     D. 1,12 lít.

Câu 12. Nung 24,6 gam natri axetat với vôi tôi – xút dư đến phản ứng hoàn toàn, ta thu được khí X. Đốt cháy hoàn toàn X rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn vào bình KOH đặc dư, thấy khối lượng bình tăng lên m gam và có m’ gam muối được tạo ra thì giá trị của m và m’ lần lượt là

A. 24 gam và  41,4 gam.                        B. 26 gam và 42 gam.

C. 18,6 gam và 41,4 gam.                      D.13,2 gam và 41,4 gam.

Thu được 0,3.138 = 41,4 gam K₂CO₃  (A)

Câu 13. Đốt cháy hoàn toàn 15,68 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm C₂H₄, CH₄ và C₂H₆ ta thu được 28,8 gam H₂O và 22,4 lít khí CO₂ (đktc) thì % theo thể tích của C₂H₄ có trong X là
A. 24,14%.        B. 18,8%.             C. 28,56%.                   D. 14,29%.

Câu 14. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp khí X gồm C₂H₂ và C₂H₆ ta thu được 1,8 gam H₂O và 2,24 lít khí CO₂ (đktc) thì % theo thể tích của X
A. C₂H₂% = 20% & C₂H₆% = 80%                                    B.C₂H₂% = C₂H₆% = 50%.
C. C₂H₂% =33,33% & C₃H₆% = 66,67%.                           D. C₂H₂%  =  25%  và C₂H₆% = 75%.

Câu 15. Cracking 10 lít khí butan ta thu được 18 lít hỗn hợp khí B, cho thể tích khí đo ở cùng điều kiện, hiệu suất cracking bằng
A. 60%.                        B. 75%.               C. 90%.           D. 80%.

Câu 16. Gas làm chất đốt là hỗn hợp buta-propa gase có tỉ lệ mol  nC₄H₁₀ : nC₃H₈ = 3: 1. Cứ mỗi lần đun nước ta dùng hết 5,45 gam gas thì ta đã thải vào không khí một lượng khí CO₂ có thể tích V (đktc) là
A. 1,12 lít.           B. 4,48 lít.         C. 8,4 lít.           D. 3,36 lít.