Bài 8. Axit photphoric & muối photphat

BÀI 8. AXIT PHOTPHORIC VÀ MUỐI PHOTPHAT

Giáo viên: Thầy Nguyễn Phước Hòa Tân

Giới thiệu:

Axit  H₃PO₄ và muối photphat là những hợp chất quan trọng của photpho.

A. Axit  H₃PO₄

– H₃PO₄ là một chất rắn trong suốt, không màu, không độc, nóng chảy ở 42,5⁰C, hòa tan vô hạn trong nước.

– H₃PO₄ là một triaxit yếu (tính axit do ion H⁺  gây ra) khi tan trong nước bị phân li theo 3 nấc (H⁺ + H₂PO₄), (2H⁺ + HPO₄^2-) và (3H⁺ + PO₄^3-), nấc hai khó phân li hơn và nấc ba khó nhất nên trong dung dịch tồn tại các ion H⁺, H₂PO₄^–, HPO₄^2-, PO₄^3-

– H₃PO₄ được dùng để làm mềm nước cứng, sản xuất phân lân.

– Điều chế

+ Trong phòng thí nghiệm cho P tác dụng với dung dịch HNO₃ 30%.

+ Trong công nghiệp dùng phương pháp chiết & phương pháp nhiệt.

B. Muối phốt phat

Axit H₃PO₄ có thể tạo ra ba lọai muối photphat: đihidrophotphat H₂PO₄^–, hidrophotphat (HPO₄^2-) và photphat trung hòa (PO₄^3-).

– Cả ba lọai muối photphat của kim lọai kiềm hay NH₄ đều tan trong nước.

– Muối H₂PO₄^– của các kim lọai khác cũng tan được trong nước, nhưng muối HPO₄^2- và PO₄^3- của  các kim lọai khác không tan hay ít tan trong nước.

– Nhận biết anion PO₄^3-: Thuốc thử là Ag⁺ dung dịch AgNO₃

– Sau mỗi phần là các bài tập minh họa.