NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU – NGÔI SAO SÁNG TRÊN BẦU TRỜI VĂN NGHỆ CỦA DÂN TỘC
(Ngữ văn 12 – Cơ Bản)
PHẠM VĂN ĐỒNG
I. Vài nét chung
1. Tác giả
– Phạm Văn Đồng (1906-2000).
– Quê: Xã Tân Đức- Huyện Mộ Đức- Quảng Ngãi
– Là nhà chính trị, kinh tế, quản lí đồng thời cũng là nhà văn hoá, nhà văn nghệ tài ba. Giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Chính phủ như: Bộ trưởng Bộ ngoại giao, Thủ tướng, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng …
2. Tác phẩm
– Được viết trong dịp kỷ niệm 75 năm ngày mất của Nguyễn Đình Chiểu (3/7/1988) và được đăng trên tạp chí Văn học số 7-1963.
– Bố cục: 3 phần.
II. Đọc hiểu
1. Cách nhìn sâu sắc mới mẻ về Nguyễn Đình Chiểu
– “Những vì sao có ánh sáng khác thường” => ánh sáng đẹp nhưng ta chưa quen nhìn nên khó phát hiện ra vẻ đẹp ấy.
– “Con mắt chúng ta … thấy”: có nghĩa là phải dày công kiên trì nghiên cứu thì mới khám phá được.
=> Cách nhìn nhận mới mẻ, đúng đắn sâu sắc khoa học.
2. Nhìn nhận về sự nghiệp thơ văn yêu nước chống Pháp của Nguyễn Đình Chiểu
– Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu là thơ văn chiến đấu, đánh thẳng vào kẻ thù và tôi tớ của chúng.
– Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu làm sống lại trong tâm trí chúng ta phong trào kháng Pháp oanh liệt và bền bỉ của nhân dân Nam Bộ.
– Ca ngợi những người anh hùng suốt đời tận tuỵ với nước, than khóc những người liệt sĩ đã trọn nghĩa với dân.
=> Hiểu đúng và trân trọng những đóng góp của thơ văn Đồ Chiểu.
3. Vài nét nghệ thuật
Bài nghị luận không khô khan mà trái lại có sức thuyết phục hấp dẫn lôi cuốn vì:
+ Có sự kết hợp hài hoà giữa lí lẽ xác đáng và tình cảm nồng hậu của người viết đối với nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu.
+ Có sự kết hợp giữa cuộc đời và thơ văn Nguyễn Đình Chiểu với công việc chống Pháp lúc bấy giờ của nhân dân Nam Bộ.
=> Bài viết có sức tác động mạnh đến lý trí tình cảm người đọc – tạo nên sức thuyết phục lớn.