ĐỌC THÊM – BÀI CA PHONG CẢNH HƯƠNG SƠN – CHU MẠNH TRINH
I. Tiểu dẫn
1. Tác giả
– Chu Mạnh Trinh (1862- 1905)
– Quê quán: làng Phú Thị – Đông Yên phủ Khoái Châu nay thuộc huyện Văn Giang Hưng Yên.
– Không chỉ giỏi về thơ mà còn là một nhà kiến trúc nổi tiếng.
2. Bài thơ
– Đây là một trong ba bài thơ ông viết về Hương Sơn vào dịp ông đứng trông coi trùng tu, tôn tạo quần thể danh thắng nơi đây.
– Bài thơ làm theo thể hát nói, có biến thể.
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc
2. Định hướng nội dung và nghệ thuật
a. Cái thú ban đầu đến với Hương Sơn
– Câu hỏi tu từ: Vừa giới thiệu, vừa khẳng định.
– Phép lặp: Giới thiệu khái quát cảnh chùa Hương.
+ Thế giới cảnh bụt – cảnh tôn giáo.
+ Danh lam thắng cảnh số 1 của nước Nam.
– Cảnh vật cụ thể của Hương Sơn:
+ Phép nhân hoá: Chim thỏ thẻ; cá lững lờ.
+ Hình ảnh ẩn dụ, biện pháp tu từ đối: Tạo sắc thái huyền diệu.
=> Cảnh như có hồn, nhuốm màu Phật giáo. phảng phất sự biến hóa thần tiên.
+ Điệp từ này, cách ngắt nhịp 4/3, nghệ thuật so sánh, dùng từ láy, từ tượng hình gợi cảm.
=> Sự hăm hở, niềm yêu thích và khả năng tạo hình sinh động, biến hoá của tác giả. Câu thơ giàu chất hội họa, cảm hứng thẩm mĩ, gây sự ngỡ ngàng, thể hiện lòng yêu thiên nhiên và lòng tự hào về Nam thiên đệ nhất động của tác giả.
b. Nỗi lòng của du khách
– Xúc động thành kính. Cảm hứng tôn giáo đầy trang nghiêm đối với đạo Phật.
– Cảm hứng thiên nhiên chan hoà với cảm hứng tôn giáo và lòng tín ngưỡng Phật giáo. Càng xa càng lưu luyến mê say.
3. Nghệ thuật
Sử dụng từ tạo hình, giọng thơ nhẹ nhàng, sử dụng nhiều kiểu câu khác nhau, ngữ điệu tự do, phù hợp với tư tưởng phóng khoáng.
Bài ca là một sự phong phú về giá trị nhân bản cao đẹp trong thế giới tâm hồn của thi nhân. Tình yêu mến cảnh đẹp gắn với tình yêu quê hương đất nước của tác giả.